X ışınları giriciliği çok yüksek olan ve pekçok bilim dalının gelişmesini sağlayan ışınlardır. Atomik boyutta kristal yapı tayininde kullanılmasının bazı sebepleri vardır. Atomlar arası mesafe ile X ışınları dalgaboyları orantılı olduğu ve yapıda hasara yol açmadıkları için kristal yapı tayininde X ışınları kullanılır.
3 çeşit kristal yapı tayini metodu vardır.
1-TOZ KIRINIMI
Toz örnek kullanılırsa döndürülmesine gerek olmaz. Monokromatik X ışını ile her açıda kırınımın gerçekleştiği bir yönelim olacaktır. (örgü parametreleri, polikristal, monokromatik ışın, değişken açı)
2-LAUE
Sabit kristalden yansıyan ışınlar ölçülür. Büyük tek kristal yönelimi ve simetrisini belirlemek temel amaçtır. (yönelim, tek kristal, polikromatik ışın, sabit açı)
3-DÖNER KRİSTAL
Tek kristal silindiril bir filmin içine yerleştirilir ve döndürülür. Monokromatik X ışını gönderilir. Örgü düzlemleri takımı bir noktada doğru Brag açısı yaparak kırınımı gerçekleştirir. (örgü sabiti, tek kristal, monokromatik ışın, değişken açı)
Ahmet AYAZ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder